Εισαγωγή συναλλάγματος και φορολογική του αντιμετώπιση στην Ελλάδα
Η εισαγωγή συναλλάγματος στην Ελλάδα — είτε προέρχεται από χώρες της Ε.Ε. είτε από τρίτες χώρες — αποτελεί νόμιμη διαδικασία, εφόσον πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η φορολογική μεταχείριση των ποσών αυτών εξαρτάται από την προέλευση, τον σκοπό εισαγωγής και το φορολογικό καθεστώς του φυσικού προσώπου.
Νόμιμη προέλευση και ορθή διαδικασία εισαγωγής
Η εισαγωγή χρημάτων από το εξωτερικό δεν δημιουργεί φορολογικά ζητήματα, υπό την προϋπόθεση ότι:
- Η προέλευση είναι νόμιμη και αποδεδειγμένη, όπως εισόδημα από εργασία, συντάξεις, επενδύσεις, ενοίκια ή πώληση περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό.
- Η μεταφορά γίνεται μέσω τραπεζικού ιδρύματος ή δηλώνεται στο τελωνείο, σε περίπτωση μεταφοράς μετρητών άνω των 10.000 ευρώ.
- Η τεκμηρίωση είναι επαρκής, με έγγραφα όπως αποδείξεις εισοδημάτων, τραπεζικά statements, συμβόλαια πώλησης ή φορολογικές δηλώσεις από το εξωτερικό.
- Η εισαγωγή δηλώνεται στο Ε1, στους κωδικούς 781–782, για να μπορούν τα ποσά να χρησιμοποιηθούν στην κάλυψη τεκμηρίων διαβίωσης ή απόκτησης περιουσίας.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όταν εισάγονται μετρητά, καθώς τα πιστωτικά ιδρύματα πραγματοποιούν αυστηρούς ελέγχους βάσει του Ν. 4557/2018 (νόμος για την πρόληψη νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες).
Εμβάσματα προς συγγενείς – Αποφυγή χαρακτηρισμού ως δωρεάς
Όταν πραγματοποιούνται εμβάσματα σε συγγενικά πρόσωπα, είναι σημαντικό να λαμβάνονται προφυλάξεις ώστε η μεταφορά των χρημάτων να μην χαρακτηριστεί ως δωρεά, η οποία υπόκειται σε φορολογικό καθεστώς και μπορεί να επιβαρύνει τον παραλήπτη με πρόσθετους φόρους.
Συγκεκριμένα, σε περιπτώσεις όπου τα χρήματα αποστέλλονται σε συγγενείς για συγκεκριμένο σκοπό, όπως η απόκτηση ακινήτου ή άλλου περιουσιακού στοιχείου, συνιστάται η κατάθεση των ποσών σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό με τον αποστολέα. Με αυτόν τον τρόπο, τα χρήματα θεωρούνται μέρος μιας κοινής οικονομικής συναλλαγής και όχι προσωπική δωρεά προς τον παραλήπτη.
Η λύση αυτή εξασφαλίζει ότι η συναλλαγή παραμένει διαφανής και τεκμηριωμένη, μειώνοντας τον κίνδυνο να θεωρηθεί από τις φορολογικές αρχές ως δωρεά. Επιπλέον, η ύπαρξη κοινού λογαριασμού παρέχει αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με τη χρήση των χρημάτων, γεγονός που μπορεί να είναι καθοριστικό σε περίπτωση ελέγχου ή διευκρινίσεων προς την εφορία.
Τέλος, συνιστάται η τήρηση γραπτών αποδεικτικών στοιχείων για τον σκοπό της μεταφοράς (π.χ. σύμβαση αγοράς, τιμολόγιο ή άλλη σχετική τεκμηρίωση), ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης διαφάνεια και η αποφυγή πιθανών φορολογικών επιβαρύνσεων στο μέλλον.
Εισαγωγή κεφαλαίων μετά από μετοικεσία
Όταν ένας φορολογούμενος επιστρέφει στην Ελλάδα μετά από παραμονή στο εξωτερικό (μετοικεσία), τα κεφάλαια που μεταφέρει μπορεί να εξαιρεθούν από τα τεκμήρια διαβίωσης, εφόσον τηρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις και υπάρχουν τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία. Η σωστή τήρηση αυτών των προϋποθέσεων είναι καθοριστική για την αποφυγή πιθανών φορολογικών διαφορών ή επιβαρύνσεων.
Σύμφωνα με το άρθρο 33 του Ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής εξαιρούνται από τις αντικειμενικές δαπάνες και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο εξωτερικό.
Επιπλέον, το άρθρο 34 παρ. 2 του ίδιου νόμου προβλέπει ότι η Φορολογική Διοίκηση λαμβάνει υπόψη δηλωθέντα ποσά που αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής συναλλάγματος, όταν ισχύουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:
- Ο φορολογούμενος είναι φορολογικός κάτοικος άλλης χώρας.
- Έχει διαμείνει τουλάχιστον τρία (3) χρόνια στο εξωτερικό και εισάγει τα χρήματα εντός δύο (2) ετών από τη μετοικεσία του στην Ελλάδα.
- Έχει διαμείνει πέντε (5) συνεχόμενα έτη στην αλλοδαπή και τα χρήματα προέρχονται από καταθέσεις στο όνομά του σε τράπεζες της Ε.Ε./ΕΟΧ ή υποκαταστήματα ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό.
Έλεγχοι από τις φορολογικές αρχές
Σε περιπτώσεις εισαγωγής σημαντικών χρηματικών ποσών στην Ελλάδα, είναι συχνό φαινόμενο οι φορολογικές αρχές να διενεργούν έλεγχο για τη διασφάλιση της φορολογικής συμμόρφωσης. Οι έλεγχοι μπορεί να πραγματοποιηθούν από διάφορους φορείς, όπως η ΔΟΥ, το ΚΕΦΕΜ, η ΣΔΟΕ και η ΥΕΔΔΕ, ανάλογα με το ύψος των ποσών και τη φύση της συναλλαγής.
Κατά τη διάρκεια αυτών των ελέγχων, οι αρχές εξετάζουν:
- Τη διαδρομή των χρημάτων, δηλαδή από ποιον και από ποιο τραπεζικό λογαριασμό προήλθαν.
- Τη συμβατότητα των δηλωθέντων στοιχείων με τα τραπεζικά δεδομένα, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα κεφάλαια έχουν νόμιμη προέλευση και δεν αποτελούν αδήλωτο εισόδημα ή αθέμιτη δωρεά.
- Την ταυτότητα του φορολογούμενου και τυχόν συνδέσεις με άλλες οικονομικές συναλλαγές που μπορεί να επηρεάσουν την εκτίμηση του φορολογητέου εισοδήματος ή των τεκμηρίων.
Η ύπαρξη πλήρους φακέλου τεκμηρίωσης είναι καθοριστική για την προστασία του φορολογούμενου. Ο φάκελος αυτός μπορεί να περιλαμβάνει:
- Τις αποδείξεις προέλευσης των κεφαλαίων (π.χ. statements τραπεζικών λογαριασμών, συμφωνητικά καταθέσεων).
- Αντίγραφα συμβολαίων, τιμολογίων ή συμφωνητικών που τεκμηριώνουν τη χρήση των χρημάτων.
- Δηλώσεις εισοδήματος και φορολογικά στοιχεία εξωτερικού, σε περίπτωση που τα κεφάλαια προέρχονται από δραστηριότητες εκτός Ελλάδας.
- Οποιαδήποτε επικοινωνία ή έγγραφα από τράπεζες που αποδεικνύουν τη νόμιμη μεταφορά κεφαλαίων.
Η τήρηση αυτών των εγγράφων όχι μόνο διευκολύνει τον φορολογικό έλεγχο, αλλά και μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο επιβολής πρόσθετων φόρων, προστίμων ή άλλων κυρώσεων. Επιπλέον, παρέχει στον φορολογούμενο σαφή τεκμηρίωση για να αποδείξει ότι οι συναλλαγές του είναι νόμιμες και διαφανείς.
Συμπέρασμα
Η εισαγωγή συναλλάγματος είναι νόμιμη και επιτρεπτή, υπό τον όρο ότι πληρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες και τεκμηριώνεται η προέλευση των κεφαλαίων.
Η ορθή δήλωση και η τήρηση των διατάξεων του ΚΦΕ και του νόμου περί νομιμοποίησης εσόδων αποτρέπουν πιθανούς φορολογικούς κινδύνους.
Πηγές
- Ν. 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος) – Άρθρα 33 και 34
- Ν. 4557/2018 – «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες»
- Εγκύκλιος ΑΑΔΕ Ε.2019/2020 – «Οδηγίες σχετικά με την εισαγωγή κεφαλαίων από το εξωτερικό και τη χρήση τους για κάλυψη τεκμηρίων»
- Απόφαση ΔΕΔ 2375/2021 – Αναγνώριση εισαγόμενων κεφαλαίων ως νόμιμα εφόσον τεκμηριώνεται η προέλευση
- Απόφαση ΔΕΔ 1031/2023 – Μη επιβολή φόρου σε εισαγωγή συναλλάγματος από πρώην φορολογικό κάτοικο εξωτερικού
- Κατευθυντήριες οδηγίες ΕΛΚΕ / ΑΑΔΕ (2022) για εισαγωγή χρημάτων και χρήση για κάλυψη τεκμηρίων
Σχετικά με τον Γιάννη Κανάκη
Ο Γιάννης Κανάκης είναι λογιστής-φοροτεχνικός Α’ Τάξης Ο.Ε.Ε. και ιδιοκτήτης του λογιστικού γραφείου eForotexnikos, με έδρα την Ελευσίνα. Διαθέτει πολυετή εμπειρία στη φορολογική συμβουλευτική, μισθοδοσία και θέματα κεφαλαίων από το εξωτερικό. Μέσα από το γραφείο του, υποστηρίζει επιχειρήσεις και ιδιώτες στην φορολογική συμμόρφωση και την ορθή διαχείριση κεφαλαίων, προσφέροντας πρακτικές λύσεις και εξατομικευμένες συμβουλές.
Επικοινωνία:
- Τηλέφωνο: 210.55.49.082
- Διεύθυνση: Ιωάννου Αγάθου 52, Ελευσίνα
- Email: info@eforotexnikos.gr
- Ιστοσελίδα: eforotexnikos.gr
Το παρόν άρθρο βασίζεται στην ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 4172/2013, Ν. 4557/2018) και σε σχετικές εγκυκλίους και αποφάσεις της ΑΑΔΕ έως τον Σεπτέμβριο 2025. Οι πληροφορίες έχουν ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστούν εξατομικευμένες φορολογικές ή νομικές συμβουλές.
Για κάθε περίπτωση εισαγωγής κεφαλαίων, ιδίως όταν εμπλέκονται μεγάλα ποσά ή διαδικασίες μετοικεσίας, συνιστάται η συμβουλή εξειδικευμένου φοροτεχνικού.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην eForotexnikos (Ιωάννου Αγάθου 52, Ελευσίνα /210.55.49.082 / www.eforotexnikos.gr)
